Emerytowani żołnierze zawodowi, którzy decydują się na powrót do służby w ramach tzw. aktywnej rezerwy, znajdują się w korzystnej sytuacji finansowo-prawnej: mogą jednocześnie pobierać wojskową emeryturę oraz uposażenie za pełnioną służbę, które dodatkowo jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Co więcej, okres takiej służby wliczany jest ponownie do wysługi emerytalnej, co może prowadzić do podwyższenia przyszłych świadczeń.
Choć rozwiązanie to ma niewątpliwe zalety z punktu widzenia efektywności systemu obronnego państwa – umożliwiając szybkie wykorzystanie doświadczenia i wyszkolenia byłych żołnierzy – budzi ono kontrowersje wśród ekspertów prawa publicznego i emerytalnego. W szczególności wskazuje się na brak równowagi systemowej: funkcjonariusze innych służb mundurowych (np. Policji, Straży Granicznej czy Służby Więziennej), którzy wracają do czynnej służby, muszą liczyć się z automatycznym zawieszeniem świadczenia emerytalnego na czas ponownego zatrudnienia.
Pojawia się zatem pytanie, czy zróżnicowanie statusu prawnego pomiędzy żołnierzami a funkcjonariuszami innych służb mundurowych znajduje uzasadnienie w konstytucyjnych zasadach równości i proporcjonalności. Czy przywileje przysługujące emerytowanym wojskowym nie stanowią przypadkiem systemowego wyjątku, który wymaga ponownej oceny z punktu widzenia interesu publicznego, sprawiedliwości społecznej oraz spójności prawa?
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie i ocena aktualnych regulacji dotyczących łączenia świadczeń emerytalnych i uposażeniowych przez żołnierzy w aktywnej rezerwie, ich porównanie z analogicznymi przepisami w innych formacjach oraz analiza potencjalnych skutków prawnych, konstytucyjnych i budżetowych takiego rozwiązania.
Podstawy prawne
Sytuacja emerytowanych żołnierzy zawodowych pełniących służbę w ramach aktywnej rezerwy znajduje swoją regulację przede wszystkim w ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r. poz. 655 ze zm.). Zgodnie z jej przepisami, żołnierz rezerwy może być powołany do pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach tzw. aktywnej rezerwy, co wiąże się z nabyciem prawa do uposażenia zasadniczego oraz dodatków, na zasadach zbliżonych do żołnierzy zawodowych. Jednocześnie ustawa nie przewiduje zawieszenia wypłaty emerytury wojskowej w przypadku powołania emeryta do tej formy służby.
Dodatkowym istotnym aspektem jest zwolnienie uposażenia żołnierzy aktywnej rezerwy z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Wynika to z brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), który obejmuje zwolnieniem z PIT m.in. przychody z tytułu pełnienia służby wojskowej przez żołnierzy, niezależnie od ich wcześniejszego statusu emerytalnego.
Na tle powyższego szczególnie jaskrawo rysuje się różnica w stosunku do innych formacji mundurowych. Przykładowo, ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2023 r. poz. 171) oraz analogiczne ustawy dla Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej przewidują, że funkcjonariusz, który ponownie zostaje przyjęty do służby po uprzednim przejściu na emeryturę, ma zawieszoną wypłatę świadczenia emerytalnego na czas ponownego zatrudnienia. Wynika to także z ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…), która stanowi, że emerytura ulega zawieszeniu z mocy prawa, jeżeli emeryt powróci do służby.
Warto również zauważyć, że pełnienie służby w aktywnej rezerwie przez żołnierza-emeryta powoduje zaliczenie tego okresu do dalszej wysługi lat emerytalnych, co może skutkować zwiększeniem podstawy obliczenia świadczenia po zakończeniu tej służby. W przypadku innych służb taki mechanizm nie występuje – po powrocie do służby i jej ponownym zakończeniu przeliczenie emerytury nie zawsze jest możliwe lub korzystne.
Podsumowując, żołnierze zawodowi korzystający z instytucji aktywnej rezerwy mogą łączyć świadczenie emerytalne z pełnym uposażeniem zwolnionym z PIT, a ich służba wpływa na podwyższenie przyszłych świadczeń. Inne służby mundurowe nie mają takich uprawnień – powrót do służby oznacza zawieszenie emerytury oraz brak dodatkowych korzyści podatkowych. Taka konstrukcja prawna staje się podstawą do dalszej analizy systemowej i konstytucyjnej.
Analiza systemowa i celowościowa
Instytucja aktywnej rezerwy została wprowadzona ustawą o obronie Ojczyzny jako nowy element systemu bezpieczeństwa państwa, mający na celu zwiększenie elastyczności i gotowości Sił Zbrojnych RP. Jej założeniem było umożliwienie szybkiego wykorzystania zasobów osobowych – przede wszystkim żołnierzy posiadających doświadczenie i przeszkolenie – bez konieczności ich stałego zatrudniania w charakterze żołnierzy zawodowych. W tym kontekście przyznanie aktywnym rezerwistom pełnych uprawnień finansowych, w tym możliwości łączenia emerytury z nieopodatkowanym uposażeniem, miało służyć jako instrument zachęcający do powrotu do służby.
Z punktu widzenia celowości systemowej, takie rozwiązanie rzeczywiście może być uzasadnione. Państwo zyskuje łatwy dostęp do przeszkolonego personelu, który nie wymaga kosztownego procesu rekrutacji i szkolenia. Dla samych żołnierzy jest to forma elastycznej kontynuacji kariery zawodowej, często na zasadach mniej wymagających niż pełna służba zawodowa. Korzyść obustronna – efektywność operacyjna dla armii i atrakcyjność finansowa dla rezerwisty – stanowi trzon uzasadnienia dla przyjętego modelu.
Jednakże z perspektywy systemowej spójności prawa i zasad sprawiedliwości społecznej pojawiają się poważne wątpliwości. Pozostałe formacje mundurowe – choć pełnią porównywalnie istotne funkcje dla bezpieczeństwa wewnętrznego państwa – nie dysponują analogiczną instytucją. Funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej czy Służby Więziennej, którzy powracają do czynnej służby po przejściu na emeryturę, są ustawowo pozbawieni możliwości pobierania emerytury równolegle z wynagrodzeniem za służbę. Co więcej, ich ponowna aktywność zawodowa nie zawsze przekłada się na korzystniejszą wysługę czy ponowne przeliczenie świadczeń.
W efekcie powstaje nierówność systemowa, która trudno znajduje racjonalne uzasadnienie. O ile bowiem armia rzeczywiście pełni specyficzną funkcję, a służba wojskowa bywa bardziej narażona na zagrożenia związane z użyciem siły zbrojnej, to w warunkach pokojowych różnice między zadaniami żołnierzy a funkcjonariuszy innych służb często się zacierają – zwłaszcza w zakresie misji wewnętrznych, ochrony porządku publicznego czy reagowania kryzysowego.
Krytycy obecnego rozwiązania podnoszą, że utrzymanie tej asymetrii może skutkować demotywacją funkcjonariuszy innych służb, a także rodzić ryzyko nadużyć – w tym sytuacji, w której emerytura i uposażenie stają się równoległymi, stałymi źródłami dochodu, oderwanymi od realnego wkładu w bezpieczeństwo państwa. Tym bardziej że brak jednoznacznych kryteriów długości i intensywności służby w ramach aktywnej rezerwy budzi pytania o efektywność i kontrolę tego mechanizmu.
Z punktu widzenia polityki państwa w zakresie służb mundurowych, obecny model może zostać odebrany jako preferencyjne traktowanie jednej grupy zawodowej, bez dostatecznego uzasadnienia w interesie publicznym czy logice systemowej. W dalszej części artykułu należy więc rozważyć, czy ta konstrukcja prawna nie narusza zasady równości i proporcjonalności w rozumieniu Konstytucji RP.
Aspekt konstytucyjny
Podstawowym punktem odniesienia dla oceny opisywanego zróżnicowania sytuacji żołnierzy i funkcjonariuszy innych służb mundurowych jest zasada równości wobec prawa, wyrażona w art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten stanowi, że „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.” Ustęp 2 tego artykułu z kolei zakazuje jakiejkolwiek dyskryminacji w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie wielokrotnie wskazywał, że zasada równości nie oznacza tożsamości traktowania wszystkich podmiotów, ale wymaga, by podmioty znajdujące się w porównywalnej sytuacji były traktowane według tych samych miar i kryteriów (zob. np. wyrok TK z 3 października 2000 r., sygn. K 33/99). Różnicowanie sytuacji prawnej musi być racjonalnie uzasadnione, proporcjonalne i pozostające w związku z celem regulacji.
W tym kontekście pojawia się zasadnicze pytanie: czy żołnierze zawodowi, którzy przeszli na emeryturę i zostali powołani do aktywnej rezerwy, znajdują się w istotnie odmiennej sytuacji niż funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, PSP czy SW, którzy powracają do służby po przejściu na emeryturę?
Z punktu widzenia celu służby publicznej, obowiązków, zakresu odpowiedzialności oraz uwarunkowań społeczno-prawnych, funkcje pełnione przez te grupy są w wielu aspektach porównywalne. Wszystkie te służby są formacjami mundurowymi działającymi na podstawie odrębnych ustaw, których członkowie wykonują zadania związane z bezpieczeństwem państwa, narażeni są na pracę w szczególnych warunkach i obowiązują ich podobne rygory dyscyplinarne oraz ograniczenia w zakresie praw obywatelskich.
Wobec tego, uprzywilejowanie emerytowanych żołnierzy w zakresie możliwości łączenia emerytury z nieopodatkowanym uposażeniem oraz zaliczania tej służby do dalszej wysługi emerytalnej może być uznane za nieracjonalne różnicowanie, które narusza konstytucyjną zasadę równości. Szczególnie problematyczne staje się to w sytuacji, gdy żołnierze pełnią służbę w warunkach pokojowych, bez udziału w operacjach bojowych lub misjach zagranicznych, a więc ich faktyczne obowiązki nie odbiegają znacząco od obowiązków funkcjonariuszy innych służb.
Co więcej, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego (np. wyrok z 28 lutego 2012 r., K 5/11), różnicowanie dostępu do świadczeń z systemu zabezpieczenia społecznego musi być uzasadnione interesem publicznym i nie może prowadzić do arbitralnego faworyzowania jednej grupy zawodowej. W przeciwnym razie mamy do czynienia nie tylko z naruszeniem zasady równości, ale także z możliwym naruszeniem zasady sprawiedliwości społecznej, wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP (zasada demokratycznego państwa prawa).
W świetle powyższego, utrzymanie obecnego modelu może budzić uzasadnione wątpliwości konstytucyjne. Ustawodawca powinien dokonać przeglądu regulacji w zakresie uprawnień emerytalno-służbowych żołnierzy i funkcjonariuszy, dążąc do zapewnienia większej spójności systemowej i zgodności z konstytucyjnymi standardami równości i proporcjonalności.
Aspekt fiskalny
Instytucja aktywnej rezerwy żołnierzy zawodowych wiąże się nie tylko z kwestiami emerytalnymi i systemowymi, lecz również z konkretnymi skutkami budżetowymi i podatkowymi. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów obecnego modelu jest zwolnienie uposażenia wypłacanego żołnierzom aktywnej rezerwy z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane przez żołnierzy z tytułu pełnienia służby wojskowej, w tym również w ramach aktywnej rezerwy. Oznacza to, że żołnierz pobierający emeryturę wojskową może jednocześnie otrzymywać nieopodatkowane uposażenie, co stanowi realny przywilej podatkowy, nieprzysługujący funkcjonariuszom innych służb, a tym bardziej osobom pracującym poza sektorem publicznym.
Dla budżetu państwa oznacza to podwójne obciążenie: z jednej strony konieczność wypłaty świadczenia emerytalnego z systemu zaopatrzenia emerytalnego MON, a z drugiej – brak wpływów podatkowych z tytułu wynagrodzenia za bieżącą służbę. W skali indywidualnej korzyść może wynosić od kilku do kilkunastu tysięcy złotych rocznie. W skali makro – w zależności od liczby żołnierzy korzystających z tego rozwiązania – może to prowadzić do znaczących ubytków w dochodach budżetowych.
Warto zauważyć, że w systemie służb mundurowych zwolnienie z PIT ma charakter wyjątkowy i zwykle dotyczy jedynie konkretnych świadczeń (np. odszkodowań, ekwiwalentów, dodatków za misje zagraniczne). Uposażenie funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej czy Straży Pożarnej podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Dodatkowo, w razie ich powrotu do służby po przejściu na emeryturę, dochodzi do zawieszenia świadczenia emerytalnego, co niejako „neutralizuje” podwójne obciążenie systemu finansów publicznych. W przypadku żołnierzy sytuacja wygląda odwrotnie – świadczenie emerytalne jest kontynuowane, a wynagrodzenie wolne od podatku.
Z punktu widzenia zasad sprawiedliwości podatkowej i konstytucyjnej równości obciążeń (art. 84 Konstytucji RP), preferencje podatkowe dla jednej grupy zawodowej budzą poważne wątpliwości. W doktrynie prawa podatkowego podkreśla się, że ulgi i zwolnienia powinny być celowe, przejrzyste, proporcjonalne i racjonalnie uzasadnione interesem publicznym. W przypadku aktywnej rezerwy nie przedstawiono dotąd oficjalnej oceny skutków finansowych tych regulacji ani analizy alternatywnych rozwiązań, np. wprowadzenia limitów czasowych lub kwotowych dla tego zwolnienia.
Brak takich analiz rodzi pytania o zasadność dalszego utrzymywania tej preferencji fiskalnej, zwłaszcza w kontekście rosnących potrzeb budżetowych w zakresie obronności oraz nierównego traktowania podatników pełniących służbę w innych formacjach mundurowych. Utrzymanie obecnego stanu może być odbierane jako forma przywileju podatkowego nieadekwatnego do celu publicznego, jakim jest elastyczne zwiększanie zdolności obronnych państwa.
Perspektywa praktyczna i społeczna
Choć regulacje dotyczące aktywnej rezerwy żołnierzy zawodowych obowiązują stosunkowo krótko (od wejścia w życie ustawy o obronie Ojczyzny w 2022 r.), już dziś można wskazać pewne wnioski dotyczące ich oddziaływania w praktyce i odbioru społecznego – zarówno w środowisku służb mundurowych, jak i w opinii publicznej.
Dane Ministerstwa Obrony Narodowej wskazują, że zainteresowanie aktywną rezerwą ze strony emerytowanych żołnierzy jest znaczące. Świadczenia łączone (emerytura + uposażenie wolne od PIT) stanowią atrakcyjną propozycję dla osób, które zakończyły służbę zawodową, ale nadal są w pełni dyspozycyjne i gotowe do wykonywania zadań wojskowych – zwłaszcza w niepełnym lub rotacyjnym wymiarze czasu. Dla części z nich to sposób na kontynuowanie służby bez pełnej odpowiedzialności i obowiązków, jakie wiążą się z etatem żołnierza zawodowego.
Z drugiej strony pojawiają się głosy krytyki – przede wszystkim ze strony środowisk policyjnych, strażackich i więziennych. Związki zawodowe tych służb publicznie wskazują na nierówność w traktowaniu funkcjonariuszy, którzy po przejściu na emeryturę nie mogą łączyć świadczenia z wynagrodzeniem za ponowne pełnienie służby. Wskazują przy tym na nierówną motywację do powrotu do służby, co może pogłębiać problemy kadrowe w tych formacjach, szczególnie w kontekście braku systemowych zachęt dla doświadczonych funkcjonariuszy.
Również w opinii publicznej zauważalny jest krytyczny odbiór mechanizmu pozwalającego na łączenie świadczeń, zwłaszcza w dobie presji na finanse publiczne i konieczności ograniczania wydatków budżetowych. W mediach pojawiają się określenia w rodzaju „podwójnego finansowania za tę samą służbę” czy „świadczeniowej luki systemowej”, które oddają społeczne odczucie niesprawiedliwości i uprzywilejowania jednej grupy zawodowej.
Nie bez znaczenia jest także potencjalny wpływ tego mechanizmu na morale wewnątrz samych Sił Zbrojnych RP. Część żołnierzy zawodowych wskazuje, że możliwość „miękkiego” przejścia na emeryturę i dalszego pobierania wysokich świadczeń w ramach aktywnej rezerwy tworzy niejasne reguły gry wewnętrznej – premiując osoby starsze stażem kosztem młodszych żołnierzy, którzy nie mają dostępu do podobnych mechanizmów. Może to negatywnie wpływać na postrzeganie sprawiedliwości awansów, wynagradzania i struktur kadrowych w wojsku.
Z perspektywy długoterminowej pojawia się również pytanie o to, czy aktywna rezerwa rzeczywiście pełni funkcję strategicznego bufora mobilizacyjnego, czy też staje się – w praktyce – preferencyjną ścieżką dorobienia do emerytury. Brak jawnych kryteriów co do liczby powołań, zakresu obowiązków i efektywności tej formy służby powoduje, że instrument ten trudno ocenić jednoznacznie jako uzasadniony koszt w imię bezpieczeństwa narodowego.
Wobec powyższego, niezbędna wydaje się nie tylko ocena efektywności operacyjnej aktywnej rezerwy, ale również dialog międzyresortowy dotyczący ujednolicenia lub przynajmniej zbliżenia zasad powrotu do służby emerytowanych funkcjonariuszy we wszystkich formacjach mundurowych. Brak takich działań może prowadzić do trwałego poczucia niesprawiedliwości systemowej i pogłębiania się nierówności w traktowaniu grup zawodowych wykonujących podobne zadania dla państwa.
Propozycje zmian legislacyjnych
Zidentyfikowane w poprzednich częściach artykułu niespójności systemowe i konstytucyjne sugerują potrzebę dokonania przeglądu oraz ewentualnej korekty obowiązujących przepisów dotyczących aktywnej rezerwy żołnierzy zawodowych. Choć możliwość elastycznego powrotu do służby przez emerytowanych żołnierzy może być uzasadniona interesem bezpieczeństwa państwa, to obecny kształt regulacji budzi wątpliwości zarówno z perspektywy sprawiedliwości społecznej, jak i efektywności fiskalnej. Poniżej przedstawiono trzy możliwe kierunki reform.
Ujednolicenie zasad dla wszystkich służb mundurowych
Najbardziej kompleksowym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie jednolitego mechanizmu dotyczącego możliwości powrotu do służby po przejściu na emeryturę dla wszystkich formacji mundurowych – zarówno wojskowych, jak i cywilnych. Taki model mógłby:
- dopuszczać czasowe pełnienie służby przez emerytów w sytuacjach kadrowych lub strategicznych potrzeb państwa,
- umożliwiać łączenie świadczenia emerytalnego z uposażeniem na ściśle określonych warunkach (np. czasowo, do określonego limitu dochodu),
- przewidywać jednakowe konsekwencje podatkowe dla każdej ze służb.
Rozwiązanie to promowałoby spójność prawa i równość w dostępie do świadczeń, a jednocześnie pozwalałoby państwu racjonalnie zarządzać zasobami kadrowymi.
Ograniczenie uprawnień w ramach aktywnej rezerwy
Alternatywnie można rozważyć zawężenie obecnych przywilejów dostępnych wyłącznie dla żołnierzy zawodowych w aktywnej rezerwie. Proponowane ograniczenia mogłyby obejmować:
- wprowadzenie czasowego limitu łączenia emerytury i uposażenia (np. maksymalnie przez 24 miesiące),
- określenie górnego pułapu dochodu wolnego od podatku lub całkowite zniesienie zwolnienia z PIT w przypadku łączenia świadczeń,
- wprowadzenie obowiązku zawieszania emerytury po przekroczeniu określonego poziomu zaangażowania (np. przy pełnym etacie służby).
Takie działania zmniejszyłyby ryzyko nadużyć i przywróciłyby proporcjonalność między świadczeniem a aktywnością zawodową.
Zwiększenie przejrzystości i kontroli
Bez względu na kierunek zmian merytorycznych, konieczne wydaje się uszczelnienie systemu i zwiększenie jego transparentności. Propozycje w tym zakresie mogą obejmować:
- publikację rocznych danych o liczbie powołań do aktywnej rezerwy, kosztach i efektach operacyjnych,
- obowiązek raportowania przez MON skutków budżetowych związanych z tą formą służby,
- wprowadzenie mechanizmu kontroli celowości powołań przez niezależny organ (np. Najwyższą Izbę Kontroli).
Tego rodzaju działania zwiększyłyby zaufanie społeczne do instytucji aktywnej rezerwy i mogłyby zapobiec jej wykorzystaniu niezgodnie z pierwotnym celem ustawodawcy.
Instytucja aktywnej rezerwy, wprowadzona jako narzędzie zwiększenia elastyczności i operacyjności Sił Zbrojnych RP, otworzyła przed emerytowanymi żołnierzami zawodowymi możliwość dalszej służby na wyjątkowo korzystnych warunkach – zarówno pod względem finansowym, jak i podatkowym. Możliwość łączenia emerytury z nieopodatkowanym uposażeniem oraz wliczania okresu służby w aktywnej rezerwie do wysługi emerytalnej stanowi znaczący przywilej, którego nie przewidziano w analogicznej formie dla funkcjonariuszy innych służb mundurowych.
W analizie prawnej tej sytuacji ujawniają się poważne wątpliwości konstytucyjne i systemowe. Obecne zróżnicowanie uprawnień nie znajduje jednoznacznego uzasadnienia w celach polityki bezpieczeństwa ani w stopniu zagrożeń związanych z pełnioną służbą. Tym samym może ono naruszać zasadę równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP), a także zasadę sprawiedliwości społecznej i proporcjonalności. Dodatkowo, preferencje fiskalne i brak obowiązku zawieszania świadczenia emerytalnego przy powrocie do służby generują skutki budżetowe, których skala nie została dotąd publicznie oszacowana ani oceniona.
W świetle tych ustaleń konieczna wydaje się dyskusja ustawodawcza nad docelowym kształtem systemu powrotu emerytowanych funkcjonariuszy do służby. Czy państwo powinno utrzymywać zróżnicowane modele powrotu w zależności od formacji, czy raczej dążyć do spójnego i sprawiedliwego rozwiązania obejmującego wszystkie służby? Czy uprawnienia przyznane żołnierzom aktywnej rezerwy są proporcjonalne do celu publicznego, jaki mają realizować?
Otwarte pozostaje pytanie, czy utrzymanie obecnych przywilejów dla jednej grupy zawodowej nie prowadzi do osłabienia zaufania społecznego do systemu służby publicznej i prawa jako takiego. Jeśli intencją ustawodawcy była rzeczywista mobilizacja zasobów kadrowych dla potrzeb obronności, warto zastanowić się, czy nie można tego celu osiągnąć w sposób bardziej przejrzysty, ograniczony w czasie i uzależniony od konkretnych potrzeb operacyjnych.
W przeciwnym razie instytucja aktywnej rezerwy może zostać społecznie odebrana nie jako narzędzie bezpieczeństwa, lecz jako mechanizm uprzywilejowania i obejścia standardowych reguł emerytalnych, który wymaga szybkiej i systemowej korekty.
Jeśli jesteś funkcjonariuszem służb mundurowych, emerytowanym żołnierzem lub przedstawicielem instytucji publicznej i potrzebujesz porady prawnej dotyczącej uprawnień emerytalnych, opodatkowania świadczeń lub zasad powrotu do służby – zapraszamy do kontaktu z kancelarią Adwokaci Warszawa. Nasz zespół specjalizuje się w prawie finansowym, oferując kompleksową analizę sytuacji prawnej oraz pomoc w sporach z organami rentowymi i instytucjami publicznymi. Skontaktuj się z nami, aby chronić swoje prawa i uniknąć niekorzystnych konsekwencji prawnych.
Autor: Bruno Antoni Ewertyński
Korekta: ChatGPT
Grafkia: Pixabay.com