Rozwód przedsądowy – szybciej, taniej i bez sądu? Oto, co musisz wiedzieć
Rozwód to dla wielu osób trudna decyzja, często wiążąca się z długotrwałym i kosztownym postępowaniem sądowym. Jednak od niedawna małżonkowie w Polsce, którzy przeżyli razem co najmniej rok i są zgodni co do zakończenia związku, mają możliwość skorzystania z uproszczonej procedury – rozwodu przedsądowego, znanego także jako rozwód pozasądowy.
Ten nowy tryb umożliwia rozwiązanie małżeństwa bez udziału sądu, jedynie w Urzędzie Stanu Cywilnego lub w polskim konsulacie za granicą. Dzięki temu proces staje się szybszy, tańszy i mniej stresujący, zwłaszcza dla par, które nie mają spornych kwestii do rozstrzygnięcia, np. dotyczących dzieci czy podziału majątku.
W artykule przedstawimy, kto może skorzystać z tej procedury, jak ona przebiega krok po kroku, jakie są jej koszty oraz jakie zalety i ograniczenia wiążą się z rozwodem przedsądowym. Jeśli rozważasz zakończenie swojego małżeństwa, ten przewodnik pomoże Ci zrozumieć, czy ta droga jest dla Ciebie odpowiednia.
Zatory płatnicze w Polsce: Dlaczego spada liczba kar, skoro problem trwa?
Zatory płatnicze to jedno z poważniejszych wyzwań, z jakimi mierzy się polska gospodarka. Choć termin ten brzmi technicznie, w praktyce oznacza sytuację, gdy firmy nie regulują swoich zobowiązań w ustalonym terminie, co prowadzi do efektu domina w całym łańcuchu dostaw. Kiedy jeden przedsiębiorca nie płaci drugiemu, ten z kolei nie jest w stanie uregulować swoich własnych zobowiązań wobec innych kontrahentów, pracowników czy instytucji publicznych.
Płynność finansowa jest kluczowa dla zdrowego funkcjonowania firm, zwłaszcza tych z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Nawet jednorazowe opóźnienia w płatnościach mogą zachwiać stabilnością mniejszych podmiotów, które często nie mają rezerw finansowych pozwalających przetrwać długie okresy oczekiwania na zapłatę. Z tego powodu państwo wprowadziło regulacje prawne, które mają przeciwdziałać nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, a za ich egzekwowanie odpowiada m.in. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).
Mimo że ustawowe narzędzia istnieją, dane pokazują, że w 2023 roku Prezes UOKiK wydał jedynie jedną decyzję nakładającą karę za zatory płatnicze, podczas gdy rok wcześniej było ich 28 (na 52 decyzje stwierdzające opóźnienia). Również liczba tzw. wystąpień miękkich, czyli działań mających na celu dyscyplinowanie przedsiębiorców bez nakładania kar, spadła o połowę. Tymczasem problem nadmiernych opóźnień w płatnościach wciąż istnieje i staje się przedmiotem zainteresowania na poziomie Unii Europejskiej, która przygotowuje nowe regulacje mające usprawnić walkę z tym zjawiskiem w całej wspólnocie.
Restrukturyzacje, zwolnienia i pilotaże zmian czasu pracy — jakie są prawne i społeczne skutki dla rynku pracy w Polsce?
Rok 2025 przynosi kontynuację niepokojącego trendu na polskim rynku pracy: przedsiębiorstwa masowo przeprowadzają restrukturyzacje i zwolnienia grupowe. Nie jest to zaskoczeniem, bo już poprzednie lata pokazały, że wiele firm boryka się z trudnościami finansowymi, koniecznością dostosowania modeli biznesowych do nowych realiów czy skutkami spowolnienia gospodarczego. Jeszcze bardziej niepokojące jest jednak to, że procesy te wcale nie dobiegają końca — wręcz przeciwnie, w perspektywie roku 2026 przewiduje się, że kolejne przedsiębiorstwa będą kontynuować cięcia, często rozkładając je w czasie, by nie wywoływać dodatkowego stresu wśród pozostających pracowników.
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że sytuacja nie jest aż tak dramatyczna, skoro zwalniani otrzymują dodatkowe świadczenia wykraczające poza minimum przewidziane przepisami prawa. Jednak prawdziwe skutki — zarówno prawne, jak i społeczne — sięgają znacznie głębiej. Co więcej, zapowiedzi rządowych pilotaży, takich jak skrócony czas pracy, zamiast uspokajać rynek, budzą dodatkowe pytania i obawy, czy polski rynek pracy jest przygotowany na tak dynamiczne zmiany.
Dwie kadencje i co dalej? Prawne aspekty emerytur dla samorządowców
Od 2024 roku w Polsce obowiązuje zasada ograniczenia kadencyjności wójtów, burmistrzów i prezydentów miast do dwóch następujących po sobie kadencji. Nawet jeśli samorządowiec cieszy się wysokim poparciem mieszkańców, po drugiej kadencji musi ustąpić ze stanowiska. Rozwiązanie to wprowadzono z myślą o zapewnieniu świeżości w lokalnej polityce, przeciwdziałaniu nadużyciom władzy i promowaniu rotacji personalnej na szczeblu samorządowym. Jednak z perspektywy osób, które od lat poświęcają się pracy publicznej, pojawia się poważny problem: co dalej?
Komisja Małych Miast Związku Miast Polskich postanowiła podjąć tę kwestię i zaproponowała wprowadzenie prawa do wcześniejszej emerytury dla samorządowców, którzy po zakończeniu drugiej kadencji ukończyli 50. rok życia. Zgodnie z koncepcją, świadczenie miałoby wynosić co najmniej 85% maksymalnego ustawowego wynagrodzenia brutto w danym samorządzie. Pomysł ten wzbudza jednak gorące dyskusje – nie tylko w samej organizacji, ale też w opinii publicznej i wśród prawników. Artykuł ten przygląda się prawnym aspektom tej propozycji, analizując zarówno obowiązujące przepisy, jak i możliwe konsekwencje wprowadzenia takiego rozwiązania.
Prawny aspekt zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem – analiza przepisów i orzecznictwa
Zabójstwo jest jednym z najcięższych przestępstw przewidzianych w polskim Kodeksie karnym. Zgodnie z art. 148 § 1 k.k., kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. Jednakże ustawodawca przewidział również typy kwalifikowane tego przestępstwa, gdzie okoliczności popełnienia czynu zwiększają jego społeczną szkodliwość, a co za tym idzie – zagrożenie karą.
Jednym z takich typów kwalifikowanych jest zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem (art. 148 § 2 pkt 1 k.k.). Temat ten budzi wiele emocji, ale także kontrowersji interpretacyjnych w doktrynie i orzecznictwie. Artykuł ma na celu przeanalizowanie, jak rozumiane jest „szczególne okrucieństwo”, jakie elementy bierze pod uwagę sąd przy ocenie czynu oraz jakie niesie to konsekwencje prawne.
Ministerstwo Edukacji szykuje zmiany w sprawie telefonów w szkołach
W dobie powszechnego dostępu do technologii smartfony i inne urządzenia elektroniczne stały się stałym elementem życia codziennego, także wśród dzieci i młodzieży. Uczniowie coraz częściej korzystają z telefonów nie tylko poza szkołą, ale również w trakcie zajęć lekcyjnych, co budzi liczne kontrowersje i stawia przed nauczycielami nowe wyzwania wychowawcze oraz organizacyjne. Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) dostrzega te problemy i zapowiada konkretne działania zmierzające do uregulowania zasad korzystania z telefonów w szkołach. Resort planuje doprecyzować przepisy w ustawie, aby szkoły miały jasne ramy prawne do wprowadzania zakazów i ograniczeń dotyczących używania urządzeń elektronicznych przez uczniów.
Protesty izb adwokackich wobec wyznaczania pełnomocników z urzędu – analiza prawna i konsekwencje
W ostatnim czasie w środowisku adwokackim w Polsce coraz głośniej mówi się o kryzysie związanym z wykonywaniem obowiązków pełnomocników z urzędu oraz kuratorów w sprawach cywilnych i karnych. Przykładem tego zjawiska jest niedawna uchwała Zgromadzenia Izby Adwokackiej w Zielonej Górze, która zobowiązała swoją radę do zaniechania na 30 dni wyznaczania i przekazywania do sądów zarządzeń o wyznaczeniu pełnomocnika z urzędu oraz kandydata na kuratora. Jest to akt protestu, mający zwrócić uwagę na problemy systemowe, przede wszystkim związane z niedostatecznym wynagradzaniem za te czynności oraz przeciążeniem adwokatów obowiązkami nakładanymi przez państwo.
Nie jest to pierwsza tego typu inicjatywa – w kwietniu podobną uchwałę podjęła Okręgowa Rada Adwokacka w Częstochowie. Protesty zaczynają przybierać coraz szerszy zasięg, a sprawą w najbliższym czasie zajmie się Naczelna Rada Adwokacka, która – co do zasady – wyraża poparcie dla działań zgromadzeń izb adwokackich. Sytuacja ta rodzi poważne pytania prawne: czy rada izby może legalnie wstrzymać wykonywanie obowiązków ustawowych? Jakie są konsekwencje dla sądów, stron postępowania oraz samych adwokatów? Niniejszy artykuł podejmie próbę analizy tych zagadnień, przedstawiając podstawy prawne, możliwe skutki i potencjalne rozwiązania tego konfliktu.
Zmiany w sprawozdawczości ESG – Ministerstwo Finansów szykuje odroczenie
Sprawozdawczość ESG (Environmental, Social, Governance), czyli raportowanie w zakresie kwestii środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego, staje się coraz ważniejszym elementem działalności firm w Europie i na świecie. Unia Europejska, chcąc zwiększyć przejrzystość działań przedsiębiorstw oraz ich wpływu na otoczenie, wprowadza kolejne regulacje, które zobowiązują firmy do ujawniania informacji niefinansowych. W Polsce za wdrażanie tych przepisów odpowiada Ministerstwo Finansów, które obecnie pracuje nad zmianami w ustawach, mających kluczowe znaczenie dla krajowego rynku i jego uczestników. Artykuł ten przedstawia najważniejsze założenia planowanych zmian oraz ich znaczenie dla przedsiębiorstw objętych obowiązkiem raportowania ESG.
Wynagrodzenie za wniosek o zabezpieczenie – czy to niezbędny koszt procesu? Analiza pytania prawnego przed Izbą Cywilną
W ostatnim czasie do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego wpłynęło pytanie prawne, które może mieć istotne znaczenie dla praktyki pełnomocników procesowych, zwłaszcza adwokatów i radców prawnych. Dotyczy ono kwestii szczegółowej, ale w praktyce często pojawiającej się: czy do niezbędnych kosztów procesu, które powinna ponieść strona przegrywająca, należy doliczyć wynagrodzenie pełnomocnika za czynność polegającą na przygotowaniu i wniesieniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia, jeżeli taki wniosek został zawarty w treści pozwu.
Problem ten budzi kontrowersje, ponieważ przepisy Kodeksu postępowania cywilnego nie rozstrzygają tej kwestii wprost, a praktyka sądowa bywa niejednolita. Dla pełnomocników oznacza to niepewność co do możliwości pełnego odzyskania należnych kosztów zastępstwa procesowego, a dla stron – potencjalne ryzyko dodatkowych kosztów lub ich nieodzyskania mimo poniesienia rzeczywistego wydatku. W pytaniu skierowanym do Izby Cywilnej chodzi więc o rozstrzygnięcie, czy wynagrodzenie za czynność procesową dotyczącą zabezpieczenia może być traktowane jako element „niezbędnych kosztów procesu” w rozumieniu art. 98 § 1 i 3 k.p.c.
W niniejszym artykule zostanie przedstawione tło prawne omawianego zagadnienia, znaczenie wniosku o zabezpieczenie w strukturze procesu cywilnego, a także potencjalne konsekwencje rozstrzygnięcia Izby Cywilnej dla praktyki sądowej i zawodowej pełnomocników.
Uproszczenia dla małych ofert publicznych – analiza prawna nowelizacji ustawy o obrocie instrumentami finansowymi
W maju 2025 roku Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, którego celem jest uproszczenie procedur związanych z ofertami publicznymi o niewielkiej wartości. Kluczową zmianą przewidzianą w projekcie jest zniesienie obowiązku korzystania z usług firm inwestycyjnych przy przeprowadzaniu ofert publicznych o wartości poniżej 1 mln euro. Tekst projektu został opublikowany 5 maja 2025 roku i skierowany do konsultacji publicznych.
Planowana nowelizacja wpisuje się w szerszy trend eliminacji nadregulacji, który ma na celu ułatwienie dostępu do rynku kapitałowego, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw. W niniejszym artykule przedstawiona zostanie analiza prawna tej zmiany – zarówno w kontekście obecnego stanu prawnego, jak i potencjalnych skutków dla uczestników rynku oraz zgodności z prawem unijnym. Omówione zostaną również możliwe kontrowersje oraz znaczenie nowelizacji dla dalszego rozwoju rynku finansowego w Polsce.